Do czasu pojawienia się na pl. Wolności archeologa wstrzymano prace na części placu budowy nowego ratusza w Zduńskiej Woli. Powód? Podczas wyrównywania terenu budowlańcy z greckiej firmy natrafili na konstrukcję starego ratusza. Wstrzymano prace i zabezpieczono część terenu budowy.

Relikty muru i cegieł ze starego ratusza obejrzały już przedstawicielki Urzędu Ochrony Zabytków z delegatury w Sieradzu. Teren o wymiarach 15 m na 15 m został zabezpieczony taśmami. Władze miasta oraz inwestor mającej na placu Wolności powstać budowl zapewnieniły nadzór archeologiczny nad inwestycją. Do momentu pojawienia się na miejscu archeologa prace budowlane zostały na wydzielonym obszarze wstrzymane. Poszukiwania specjalisty od wykopalisk trwają. Ma się ponoć na miejscu odkrycia pojawiać lada dzień.
Jak zapewnia Agnieszka Mikołajczak z UM Zduńska Wola, włodarze nie są zaskoczeni znaleziskiem. Na tym samym terenie stał bowiem przed wybuchem II wojny światowej ratusz miejski. A przed tym, zburzonym w 1940 roku stał najprawdopodobniej inny. Którego fragmenty odkopano? To powinna wykazać ekspertyza archeologiczna.

Pierwsze zapiski o Ratuszu w Zduńskiej Woli pojawiły się w 1788 roku z okazji przejęcia po ojcu dóbr zduńskowolskich przez Antoniego Złotnickiego. Nie wiadomo dokładnie, kiedy budowla powstała, ani czy kiedyś była to siedziba władz? Być może jego pojawienie jest związane z istnieniem miasteczka Czekay w II połowie XVIII wieku. Na mocy dekretu królewskiego odbywały się w nim dwa targi w miesiącu, na rynku, w centrum którego znajdował się ratusz.
Nie znany jest także dokładnie wygląd budynku w XVIII i w początkach XIX wieku. Najwcześniejsze zdjęcia datują się na koniec XIX wieku. Po wielu remontach i przebudowach jego ostateczny kształt upodobnił go do rosyjskich tzw. "gościnnych dworów", czyli centrów handlowych. Uzyskał kształt zamkniętego czworoboku z dziedzińcem w środku, wieżą strażniczą i zegarową.
Posiadał cztery wejścia, z główną bramą pod wieżą zegarową w kierunku południowym. Stanowił własność prywatną. W 1928 roku część Ratusza w wyniku pożaru uległa zniszczeniu. Właściciele (rodzina Zylberszaca) rozpoczęli wtedy starania o jego odbudowę. Doprowadziło to do odkupienia tej części (3/4 całości) w 1938 roku przez miasto, w celu przebudowania na reprezentacyjną siedzibę władz. Już w marcu 1939 roku powstał plan przebudowy wykonany przez Józefa Karskiego. Na przeszkodzie stanęła jednak wojna. Okupant niemiecki wolał budynek rozebrać, powodem miał był zły stan techniczny i plaga szczurów. Ale główny wpływ miał jednak fakt funkcjonowania tam około 70 jatek żydowskich.
Na wiosnę 1940 roku budynek ratusza razem z synagogą, mieszczącą się na początku ulicy Sieradzkiej został rozebrany, a gruz użyto do brukowania ulic.
Oprócz sklepików na terenie przedwojennego ratusza funkcjonowało najprawdopodobniej pierwsze w Zduńskiej Woli kino "Odeon". W czasie wojny pracownik magistratu z wieży odczytywał wiadomości z frontu.

Ewa Dobrowolska

W tekście wykorzystano infromacje ze strony http://lepczynski.eu/strona/o-miescie/zdunskowolski-ratusz-hala-targowa.html